BUSINESS OP HET STRAND

Laatst dacht die vriendin er weer aan, omdat ze dit keer met haar gezin naar Euro Disney was geweest, waar ze 500 euro betaalde voor een lunch met twaalf personen. Een smak geld om haar kinderen met Mickey Mouse op de foto te kunnen zetten. Smiley had big business kunnen worden. Maar ja, ze is ook al commercieel directeur bij een grote uitgeverij.
Vorig jaar augustus schreven twee onderzoeksgroepen, Amerikanen in het Journal of Personality and Social Psychology en Nederlanders in Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, dat goede ideeën ontstaan door hard ploeteren. Hard en geconcentreerd werken moet je. Maar je kunt ook, zoals op eigenondernemingstarten.com wordt geadviseerd, op reis gaan. ‘Het kan zijn dat er innovatieve ideeën ontstaan tijdens het reizen. Misschien zie je in een andere stad en/of land wel een project van een ondernemer dat in Nederland in een eventueel aangepaste vorm ook heel goed zou kunnen werken.’

KUNST VAN HET AFKIJKEN
Op de MKB Servicedesk beschrijft ondernemer Bas Verhoogt ‘de kunst van het afkijken’ in het buitenland. Hij werd in 2005 geïnspireerd door een concept uit de Verenigde Staten: online je eigen T-shirts ontwerpen en deze per stuk kopen of verkopen. Verhoogt wilde dit idee in Nederland opzetten, maar kwam tijdens het schrijven van het ondernemingsplan tot de conclusie dat daar erg veel bij kwam kijken. Ook was er al veel concurrentie op de Europese markt. Daarom besloot hij met Spreadshirt, een bestaande partij in het buitenland samen te werken. Dat bleek een enorm goede zet.

Spreadshirt werd zo’n succes dat Verhoogt deze if you can’t beat ’m, join ’m-manier van werken omtoverde in een nieuw bedrijf: weGOdutch, dat succesvolle concepten uit het buitenland introduceert in Nederland. Het meest recente concept dat hij met zijn zakenpartners naar Nederland haalde, is mymuesli, waarbij je online je eigen muesli kunt samenstellen uit tachtig biologische ingrediënten. Verhoogt zweert bij de kunst van het afkijken.

Ook Joëlle Frijters, directeur van Improve Digital, een bedrijf met een jaaromzet van 150 miljoen euro, zei in een interview met Opzij dat je vaak het beste een bestaand idee kunt verbeteren. En die ideeën ontstaan vaak in het buitenland. Precies dat advies had Tessy van den Boom (34) al eens elders gelezen. Ze dacht eraan terug toen ze op het strand van Bali lag te bedenken wat ze nu toch met haar leven aan moest. Ze werkte als stylist voor het blad Glamour en was toe aan iets anders. Toen ze om zich heen keek, constateerde ze dat het (zonne)brillenkoord toe was aan een re-styling. Ze bedacht dat ze ‘een praktisch product zou veranderen in een modeaccessoire’. Het idee voor haar merk Waves & Wings was nog niet geboren, of met haar werden zes mensen ontslagen bij Glamour. Mensen zeggen weleens bij een ontslag dat het een blessing in disguise is. In het geval van Van den Boom was dat ook zo. ‘Ik was blij. Nu kon ik mijn eigen business opzetten.’

MAN MET VRIEND MET OOM
Sophie van den Haak (40) heeft het wiel ook niet opnieuw uitgevonden, maar kant en klaar gevonden in het buitenland. De kiem voor haar zaak, The Wax Bar, ontstond in Singapore. Van den Haak woonde daar met haar man en was salesmanager voor Marlies Dekkers. Ze vond haar baan leuk, maar koesterde ook al lang de wens om in de voetsporen van haar vader te gaan ondernemen. Die wens werd nog sterker toen haar huwelijk spaak liep en ze weer terug in Nederland was, inmiddels werkzaam voor het merk Gaastra.

Het kwartje viel toen ze een afspraak wilde maken bij schoonheidssalon om zich te laten waxen. ‘Dat moest ik vier weken van tevoren doen. De behandeling zelf duurde me veel te lang. En de wax-methode met rollers, die werden hergebruikt, is achterhaald. En ook niet hygiënisch. Ga maar na, misschien heeft de klant voor jou eczeem. In Singapore had ik gezien hoe het ook kan. Daar vind je in alle wijken gespecialiseerde schoonheidssalons, waar je zo naar binnen kunt lopen om je te laten waxen. Binnen twintig minuten sta je weer buiten.’

Magda Rijs (47) was eigenlijk helemaal niet op zoek naar een idee voor een eigen onderneming. Maar liep er tegenaan op reis. Het waren vooral vrienden en kennissen die haar stimuleerden handel te gaan drijven met haar met de hand beletterde borden, die ze in India liet maken. Customize your world heet haar webshop.
Rijs zat op de kunstacademie in Utrecht op de afdeling Grafiek, toen ze in 1992 voor het eerst door India reisde. Ze werd meteen verliefd op het land en bezoekt het sindsdien om de vier jaar. Met haar liefde voor de combinatie van tekst en beeld kwam ze daar ruimschoots aan haar trekken. ‘Op elke hoek van de straat zie je de mooiste muurschilderingen, handgemaakte uithangborden in gewaagde kleurencombinaties. Heel India hangt er vol mee. Het is zo in your face, dat het eigenlijk een wonder is dat niet meer mensen op het idee gekomen zijn iets met het vakmanschap en de grafische vormgeving van India te doen.’

In 2000 reisde Rijs opnieuw naar India, ditmaal met een vriendin met wie ze ook een grafisch bedrijf had. Het duo wilde hun reiservaringen bundelen in een mooi vormgegeven, beeldend boek, waarbij ze samenwerking zochten met lokale kunstenaars in India. Geïnteresseerden konden hun initiatief voor honderd gulden steunen, met als beloning een exemplaar van het boek: crowdfunding avant la lettre. Ze haalden 20.000 gulden op en drukten uiteindelijk na vijf jaar tweehonderd exemplaren.

Op die reis nam Rijs honderden foto’s van de levendige grafische cultuur van India. Ze nam zich voor contact te leggen met een bordjesschilder, een vak dat vaak van vader op zoon wordt overgebracht. Dat gebeurde in 2007. Ze wandelde door Udaipur en een man riep in haast perfect Nederlands: ‘Hé, kom eens even zitten.’ Ze raakte in gesprek met Babu, die toeristen aansprak om naar zijn winkel te komen kijken. Babu bleek een vriend te hebben, Mangu, die weer een oom had, Bhojraj, die ‘sign boards’ beschilderde. Rijs kwam in contact met de oom en gaf hem de opdracht een aantal bordjes te maken met teksten die haar aanspraken. Rijs: ‘Ik had toen net veel van Eckhart Tolle gelezen. Dus ik vroeg Bhojraj, die alleen maar Indiaas sprak, teksten te schilderen als: “Je kunt alleen nu vrij zijn” of “Zo niet nu wanneer dan wel”. Die hangt nog altijd op mijn werkkamer. Ik nam de bordjes mee als souvenir. En iedereen die ze zag, riep dat ik er meer mee moest doen.’

GOUDEN IDEE
Van den Haak wist dat ze met The Wax Bar een gouden idee in handen had. Ze verruilde haar baan bij Gaastra en ging drie dagen in de week aan de slag als receptionist, zodat ze nog wat geld verdiende, terwijl ze schreef aan het businessplan voor The Wax Bar. Ze vond twee investeerders, en opende de eerste vestiging van The Wax Bar in juni 2011 in Rotterdam. Ze zocht samenwerking met een goed pr-bureau, RTL Boulevard kwam kijken, verschillende websites en tijdschriften besteedden aandacht aan haar initiatief. Van een accountmanager van Google leerde ze hoe ze online beter vindbaar kon worden.

Binnen de kortste keren stond de telefoon roodgloeiend en kwamen mensen van heinde en verre om een behandeling uit te proberen. Drie maanden later opende Van den Haak een tweede vestiging in Amersfoort, gevolgd door een vestiging in Den Haag en een in Amsterdam. Rotterdam was de beste plek om een bedrijf op te zetten, vindt ze. Daar hoef je niet per se iets nieuws of het hipste van het hipste te presenteren. Nee, als het goed is, is het goed.

Ze werkt zich uit de naad, maar vindt het heerlijk. Ze heeft veertig mensen in dienst en veel steun aan haar adviseurs en storemanagers. Haar klandizie is heel divers. ‘Mensen van 16 tot in de 70 komen naar onze bars. Veertig procent van de klanten is man. Die komen vaak voor hun rug of voor borst en buik, want zonder haar komen hun spieren beter tot hun recht. We hebben ook een Amersfoortse wielerclub als klant, die bij ons hun benen laten harsen. Met gladde benen heb je minder kans op infecties als je bent gevallen.’

Van den Boom zocht op Bali contact met Escalier, een conceptstore die onderdeel is van Potato Head Beach Club, met de vraag of ze haar koordjes daar mocht verkopen. Daar gaan ze nu als warme broodjes over de toonbank. Rijs kreeg steeds meer verzoeken voor customized bordjes, waarop ze in 2008 besloot een eerste grote lading in opdracht te laten schilderen. Inmiddels is het plan uitgegroeid tot een webshop en do-it-yourself-website. Rijs: ‘In het begin waren de bordjes een dure hobby. En omdat ik ook moeder ben van een zoon van inmiddels 11 jaar oud, en ik ook gewoon geld moest verdienen, werkte ik bij Audax, voor het tijdschrift Avantgarde. Daar kreeg ik een burn-out, het team werd opgeheven, het blad werd opgeheven. Uiteindelijk moest ik ook weg en ik kreeg een zak geld mee. Ik bedacht me: Nu ga ik doen wat ik echt leuk vind.’

DAG BEREN OP DE WEG
Hoe houden deze ondernemers hun bedrijf bloeiend? Van den Haak blijft uitbreiden en vernieuwen, met meer vestigingen van The Wax Bar en een nieuwe wax, die ze speciaal voor haar bedrijf heeft laten ontwikkelen. ‘Het is een Supreme wax, een hypoallergene was met een anti-ingegroeide haartjes-serum en ginsengolie. Daar ben ik ontzettend trots op. Wij zijn nu de eerste wax-bar in Nederland met een was zonder stripjes. Je neemt echt alleen maar de haartjes mee, en de rest van de huid blijft onbelast.’

Als de zoon van Rijs volwassen is, wil ze gedeeltelijk in India gaan wonen. ‘Waar Nederland het land is van ik-zie-beren-op-de-weg, is India het land van de mogelijkheden. Als ik vraag of iets mogelijk is, is het Yes madam, of course. Samenwerken met de bevolking daar is geweldig. Als ik nu in India kom, is het: “The boss is in town!” Ik word overal uitgenodigd om te komen eten. Ik werk nu in Nederland samen met een commercieel iemand. Ik ben zelf niet handig met geld.’

Rijs heeft zich altijd verplicht gevoeld iets terug te doen voor het land. ‘Je haalt iets uit het land, dan moet je er ook iets in terug stoppen.’ Twintig procent van de winst, die Rijs maakt op de bordjes, gaat naar de stichting Free the Children, dat zorgt dat meisjes uit achtergestelde gezinnen naar school gaan.
Van den Boom gaat de komende tijd meer verkooppunten voor haar koordjes zoeken in steden aan zee in het buitenland, zoals Melbourne, Los Angeles en Kaapstad. Komende winter wil ze in Nederland overslaan om ‘een soort proef-expat te worden’ in Bali om het jaar daarna misschien definitief te vertrekken. Van den Boom: ‘Waves & Wings staat voor vrijheid en go with the flow. Wie weet wat de toekomst brengt?’

Spijt hebben de drie vrouwen nooit gehad van de opwelling die ze in het buitenland kregen. Integendeel. Werk was nooit zo leuk. Al had Van den Boom als ze het over zou kunnen doen, misschien wel een business partner gezocht, ‘omdat het niet altijd makkelijk is jezelf te motiveren’. Maar dat is dan ook het enige. Reden te meer om deze vakantie je fantasieën misschien eens serieus te nemen.

Door Maartje den Breejen