Je zegt dat vrouwen bij uitstek vrede in Syrië kunnen bewerkstelligen. Waarom?
‘Syrische vrouwen hebben er groot belang bij om hun huizen en hun families terug te winnen. Ze kunnen bij uitstek bruggen bouwen en partijen bij elkaar brengen, maar ze zijn onvoldoende vertegenwoordigd bij de vredesbesprekingen. We vechten voor verandering. Ik zit in de recent opgerichte Syrische vrouwenadviesraad die de speciale VN-gezant voor Syrië adviseert. Ik ben betrokken bij de oprichting van allerlei vrouwenvredesgroepen in Syrië zelf. En we hebben net een vrouwenconferentie gehad in Beiroet, waar vrouwen met verschillende politieke achtergronden hun visie op de toekomst van Syrië deelden. Vrouwen vormen nu de meerderheid in Syrië. Zoveel mannen zijn vermoord, ontvoerd, gevlucht. Maar de vrouwen zijn gebleven.’

Wat betekent dat voor die vrouwen?
‘Ze moeten nu de kost verdienen. Dat opent nieuwe perspectieven. Een vrouw wier man drie jaar geleden is gearresteerd, vertelde mij: “Hij zei altijd dat ik niets kon, maar nu hij weg is, heb ik ontdekt dat ik alles kan.” Er verandert iets in de genderdynamiek. Vrouwen realiseren zich: we can do it, als we maar de ruimte krijgen. Dat is wat we doen met de Syrische vrouwenadviesraad: ruimte scheppen voor vrouwen. Zodat vrouwen een beslissende factor kunnen worden bij verandering in Syrië. De wederopbouw van Syrië ligt op de schouders van vrouwen, maar de wereld heeft hen lange tijd genegeerd. Wij komen niet onder een steen vandaan, Syrische vrouwen hebben een lange geschiedenis van maatschappelijke participatie. We moeten nu onze stem laten horen in de politiek.’

‘Vrouwen gaan Syrië weer opbouwen’

Wat is de eerste stap?
‘Alleen als we het geweld in Syrië stoppen, kunnen vrouwen zeggenschap krijgen. En we moeten vrouwen de vaardigheden bijbrengen die ze nodig hebben in de politiek. Vrouwenrechten moeten bovenaan onze prioriteitenlijst staan. Het is niet genoeg om alleen vrouw te zijn. Je moet feminist zijn en geloven in vrouwenrechten. Want zonder vrouwenrechten is geen democratie mogelijk.’

Heeft jouw strijd consequenties voor je persoonlijke leven? 
‘Ja, ik ben van verschillende kanten bedreigd. Ik woon nu in Denemarken. Maar vanuit het buitenland kun je geen werkelijke verandering bewerkstelligen. Daarom vind ik het zo belangrijk vrouwen ín Syrië te empoweren.’

Denk je dat de oorlog in Syrië ooit zal stoppen?
‘Ja. Ik hoop dat er dit najaar iets uit de vredesbesprekingen komt. Alle oorlogen zijn op een gegeven moment gestopt. En wij Syrische vrouwen moeten klaar zijn voor dat moment.’

Door Renate van der Zee