IDEEËN VOOR EEN BETER LEVEN: POSITIEF POTJE ZEIKEN
BEELD: MIREILLE SCHAAP
Het Nederlands kent nogal wat synoniemen voor klagen: miepen, emmeren, zaniken, jammeren, zeuren, dreinen, drenzen… Allemaal met een negatieve associatie, terwijl klagen best positief kan uitpakken.
De buurvrouw die al bij één losse stoeptegel met de gemeente aan de telefoon hangt. Die ene collega die maar niet ophoudt over wat er mis is met het management. Iedereen kent wel een veelklager en iedereen klaagt weleens veel. Dat is niet goed voor je, daar zijn onderzoekers het over eens. Wie veel klaagt, ontwikkelt een negatieve kijk op de wereld. En daardoor voel je je slechter.
Toch kan klagen wél goed zijn. De Amerikaanse sociaal-psycholoog Robin Kowalski onderzocht in 2014 het klaaggedrag van mensen. Zij stelt dat mensen die helemaal niet klagen, alleen op de korte termijn gelukkiger zijn. Want het is belangrijk om vrienden, familie of collega’s te kunnen vertellen hoe je je voelt. Doe je dat niet, dan blijf je zitten met je pijn, zorgen of verdriet. Daarom is het op de lange termijn tóch goed om soms, met mate, stoom af te blazen.
Zaniken helpt je dus je emoties te uiten; het lucht op als je vertelt over de rotdag die je hebt gehad. Maar klaag je chronisch en uit gewoonte, dan heeft het niet langer als doel om een oplossing te vinden voor je probleem.
Klaag vooral tegen mensen die toch wel van je houden
Klagen heeft ook een sociale functie. Je kunt er reacties mee loskrijgen, zoals goedkeuring of sympathie. Als je aan je tafelgenoten laat weten dat je de wijnkaart ver onder de maat vindt, laat je indirect weten dat je veel van wijn weet. En daardoor krik je het beeld dat mensen van je hebben op. Daarnaast kan klagen materiële voordelen opleveren. De NOS berichtte onlangs dat klagen over de hoogte van de woninghuur in 60 procent van de gevallen blijkt te lonen.
Voor haar onderzoek ondervroeg de Amerikaanse Kowalski meer dan vierhonderd mannelijke en vrouwelijke studenten over pet peeves: irritaties over hun huidige of voormalige partner. Degenen die daarover klaagden in de hoop een bepaald resultaat te bereiken, bleken gelukkiger te zijn dan degenen die klaagden uit gewoonte, voor hun lol, of om aandacht te krijgen.
Hoe zeur je op de juiste manier? Nou, je moet strategisch en doordacht te werk gaan. Klaag gedoseerd en vooral tegen de mensen die toch wel van je houden. Zo voorkom je dat mensen je gaan zien als een zeurpiet. Tips voor de meest effectieve klaagzang: gebruik feiten en logica, weet wat je gewenste uitkomst is en klaag tegen de juiste persoon, dus tegen degene met de autoriteit om die uitkomst mogelijk te maken. Of zoals Kowalski het omschrijft: weet waarom je klaagt en tegen wie.
Minstens zo belangrijk: probeer daarnaast om zelf tot een oplossing te komen. Als je partner weer eens teveel pepers door de nasi heeft gedaan, kun je klagen dat het eten te pittig is, maar je kunt ook zelf koken. Om Shakespeare te citeren: ‘Klaag niet om wat gij niet verhelpen kunt: poog te verhelpen wat u klagen doet.’
Door Marleen Leussink