MAN OVER VROUW: DOLF JANSEN

Rosa Parks ‘“Ik ben moe want ik heb de hele dag gewerkt en wil graag zitten.” Ik heb haar verhaal in een voorstelling verteld en ik elke zaal waar ik kwam, was wel iemand die het verhaal van Rosa nog niet kende. Parks reageerde zo dapper op een situatie die ontzettend oneerlijk was. Ik vind het interessant en inspirerend zulke mensen. Vrouwen! Want in elk land waar Oxfam Novib actief is (Dolf Jansen is ambassadeur voor Oxfam Novib, red.) runnen vrouwen de boel. Natuurlijk heb je de mannen in de regering, die vaak het geld in eigen zak steken, maar vrouwen werken, zorgen voor de kinderen en zijn de basis van de samenleving.

Ik heb in Cambodja drie vrouwen ontmoet die in de kledingindustrie werkten en samen een vakbond hebben opgericht. Ze hadden niet meer dan een klein kantoortje van 3,5 bij 3,5, en ze durfden gewoon in opstand te komen tegen de baas door een redelijk inkomen te eisen. Met gevaar dat ze hun baan konden verliezen of geïntimideerd zouden worden.

Het heeft mij geleerd dat je kunt kiezen in het leven. Of je laat het gebeuren óf je verzet je en wat je doet zegt iets over hoe je in de wereld staat. Ik heb makkelijk praten. Ik kan hier in Nederland kritisch zijn. Ik ben ook helemaal niet dapper. Wij leven gelukkig in een vrij land, maar tegenwoordig hoef je maar 1500 kilometer naar het oosten te gaan en je bent in een heel andere samenleving. De woede die hier heerst in het land vind ik dan ook volstrekte waanzin. Ik probeer die woede wel te begrijpen door me in te lezen en te luisteren. Dat kunnen meer mensen doen in plaats van hun eigen mening steeds verkondigen. Je eigen mening ken je toch wel.’

Enda Jansen-Dawson ‘Mijn moeder komt uit een groot Iers katholiek gezin. Toen ze mijn vader ontmoette, is ze met hem meegekomen naar Nederland. Als er bij ons vroeger thuis met Ierland werd gebeld, lag gelijk het huishouden een uur stil. Want die telefoontjes waren heel belangrijk. We gingen één keer in de paar jaar naar Ierland. Ik voel me ook echt Iers en sterk verbonden met het land. Het vertellen van verhalen, zingen en muziek maken, heb ik denk ik te danken aan mijn Ierse roots. Tegenwoordig hebben we er ook een huis. De verbondenheid die ik voel met Ierland, vindt mijn moeder prachtig.

Wat ik me vooral kan herinneren uit mijn kindertijd is een enorm gevoel van veiligheid en dat zocht ik ook op door veel bij mijn moeder te zijn. Ik was een rustig jongetje. Ik vond het bijvoorbeeld fijn om samen met mijn moeder naar de bibliotheek te gaan op de Keizersgracht. Wij woonden in de Watergraafs­meer. Dan liepen we de hele stad door met een stuk of vier boeken, kletsend en in iets te hoog tempo. Dat tempo had niets met stress of haast te maken. Ik doe het ook, ik loop alles in een soort draf. Behalve als ik hardloop, dan loop ik hard.’

Margriet Jeninga ‘Lebbis en ik speelden ergens, inmiddels 22 jaar geleden, en degene die ons zou bedanken kon niet. Toen kwam Margriet. Wat een leuke vrouw met stralende ogen, dacht ik, en ze bleek ook echt leuk te zijn. We raakten eerst bevriend en later werden we verliefd. Het werd toen gelijk serieus. Na drie maanden woonden we samen en na een half jaar was ze zwanger van onze dochter Aike. Later volgde onze zoon Cian.

Margriet kan zich goed inleven in andere mensen en waarom mensen op een bepaalde manier reageren. Daar heb ik van geleerd, ook hoe ik slimmer kan ­reageren als iets mij raakt. Het mooie is dat ik dat nu gewoon automatisch doe. Even afstand nemen en niet gelijk mijn eerste reactie geven. Zoveel conflicten ontstaan doordat mensen al gereageerd hebben.

Ik realiseer me heel vaak hoe bijzonder het is dat wij nog steeds bij elkaar zijn en bij elkaar blijven. We verschillen wel van elkaar, zij is meer van het avontuur en van het reizen. Ik vind het heerlijk om thuis te zijn, bij haar. Voor Oxfam Novib ben ik naar ­Cambodja en Afrika geweest. Beide keren ging ze mee – voor de foto’s want ze is fotograaf. Maar ik vond het reizen met haar ook veel fijner.’

 Door  Marjanne Teunissen

De voorstelling Veilig van Dolf Jansen is door heel Nederland te zien tot eind december. Zijn voorstelling Hardverwarmend is dit najaar te zien op NPO 1.