COLUMN SOFIE VAN DEN ENK: ‘GRAPPIG HOE IEMAND MOOI KAN WORDEN IN EEN POGING LELIJK TE ZIJN’

Het was groot nieuws op mijn 36e verjaardag: Courteney Cox – je weet wel, Monica uit Friends – geeft niet alleen toe dat ze plastische chirurgie heeft ondergaan, maar ook dat ze van sommige ingrepen spijt heeft. Op een winderige natte bergtop in Ierland erkent ze tijdens een survival reality-programma dat ouder worden een strijd is. Misschien wel voor iedereen, maar als vrouw in Hollywood betekent elk kraaienpootje een stapje verder richting het celebrity kerkhof. 

Haar openhartigheid is verfrissend, bijna terloops dropt ze in het gesprekje dat ze zichzelf weleens op foto’s terugziet en denkt: ooh god, I look horrible! Ze trekt er een vies gezicht bij – die uitdrukking is nog zichtbaar want, zoals ze zelf zegt, de dingen waar ze spijt van heeft zijn ‘gelukkig dingen die gewoon weer oplossen’. Voor wie het niet weet, botox werkt maar een paar maanden.

Het was moedig dat ze het zei. En toch… Je zou ook kunnen zeggen: wat heb je als uitgerangeerde actrice nog te verliezen? Hoe moedig is het om eerlijk te zijn als je al min of meer met lege handen staat? Kwetsbaar is het wel. Het gaf de (mannelijke) presentator ook ruimte om te zeggen dat ze er voor haar leeftijd nog heel goed uitzag en dat de twinkeling in haar ogen van een tijdloze schoonheid is. Wil je echt in een positie komen dat je toch weer afhankelijk bent van zo’n klopje op de schouder? Je geeft met die kwetsbare opstelling de ander alle ruimte daarvoor. Hoe oprecht zijn compliment ook was en hoe dapper zij ook was in haar openhartigheid, het is toch een uiting van het gegeven dat uiterlijk voor een vrouw nog altijd buitenproportioneel bepalend is voor haar succes in de spotlight. Volgens het aloude feministische adagium “het persoonlijke is politiek” zou je kunnen zeggen dat het een mooi gesprek was tussen twee mensen, maar het politiek maatschappelijke systeem dat eronder ligt, is nog steeds verziekt.

Dat kun je alleen doorbreken door zelf nieuwe regels te maken, en het persoonlijke in de strijd te gooien. Eind augustus trad de Amerikaanse stand-up comedian Amy Schumer op in Amsterdam, en ik was erbij. Jong (35) en prachtig (volgens Hollywoodstandaarden monsterlijk dik – ik schat haar op een maat 40) zou ze haar look kunnen aanwenden voor een bestaan vol glamour. Dat zou haar een aangenaam leventje, shortlistnoteringen in babe-rankings en veel complimenten bezorgen. Maar Schumer maakt het persoonlijke politiek. In plaats van de zoete vrucht van de roem te plukken, deelt ze een foto in haar afschuwelijkste slobbertrui, vergelijkt ze de geur van haar vagina met een dier op de kinderboerderij en laat ze een foto zien van zichzelf in bikini. Zo’n foto die iedereen instinctief zou verwijderen. Onderuitgezakt, met haar benen wijd en een blubberbuik ligt ze aan het strand. Ooh god, I look horrible, zou Courteney gedacht hebben. Grappig hoe iemand mooi kan worden in een poging lelijk te zijn; en andersom.

Wie lelijk jong durft te zijn, wordt vast mooi oud. Botox lost eerder op dan er iets verandert; tot die tijd hebben we Amy.

Door Sofie van den Enk
Sofie van den Enk (36) presenteert Keuringsdienst van Waarde, is schrijver en treedt op als Amerika-deskundige. Ze woont met haar man, zoon en dochter in Utrecht.