DOE EENS GEK, DOE EEN SPELLETJE

Hoe fijn was het om als kind zeeën van tijd te hebben, buiten te spelen en op te gaan in je eigen fantasie‑ wereld? Dat kan nog steeds, ook als je 64 bent. Zorg ervoor dat je brein niet vastroest en speel!

Wanneer heb jij voor het laatst een puzzel gemaakt of gezwierd op een schommel? Tenzij je een of meer (kleine) kinderen hebt, is dat waarschijnlijk lang geleden. Naarmate we ouder worden, spelen mensen minder. We vinden het kinderachtig of we nemen er simpelweg geen tijd voor. Uit een enquête onder tweeduizend Britten, uitgevoerd door kinderzender Nickelodeon, blijkt dat twee derde van de volwassenen zich toch een beetje kind voelt. Een op de vijf ondervraagden zei van kinderlijke spellen te houden.

En daar is niets mis mee, want speelsheid is een goede karaktertrek, ook voor volwassenen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit onderzoek dat wetenschapper Stuart Brown uitvoerde bij twee groepen ratten. Ratten zijn van nature dol op spelen, zeker als ze nog jong zijn. Brown liet één groep ratten naar hartenlust met elkaar stoeien. Een andere groep ontnam hij het spel. Op het moment dat er een halsband van een kat in de kooi werd gelegd, vluchtten de groepen. De ratten die niet speelden, kwamen nooit meer uit hun schuilplaats en stierven. De spelende ratten kwamen na een tijdje weer tevoorschijn om de omgeving te verkennen.

Vertaald naar de mens toont dit volgens Brown aan dat spel belangrijk is om te overleven. Via spel durven wij in uitdagende of zelfs bedreigende situaties nieuwe mogelijkheden te zoeken. Zo vergroot spelen ons aanpassingsvermogen, wat ons minder kwetsbaar maakt in een snel veranderende wereld.

‘Wie stopt met spelen wordt stram in het hoofd’

Bovendien is er ‘een dikke stapel onderzoek waaruit blijkt dat mensen beter presteren, vindingrijker en minder angstig zijn, en minder snel depressief en overspannen raken, zolang ze een speelse levenshouding hebben,’ aldus wetenschapsjournalist Mark Mieras. ‘Wie stopt met spelen wordt stram in het hoofd.’

Sommige grote bedrijven hebben dit allang door. Het Zwitserse kantoor van Google heeft een glijbaan en een brandweerpaal. Bij Pixar werken animatoren in houten hutten en versierde grotten. Deze bedrijven laten hun werknemers naar hartenlust spelen, omdat ze weten dat het de creativiteit en productiviteit bevordert.

Voor een speelse werkplek hoef je uiteraard niet meteen je bureau om te bouwen tot ballenbak. Haal eens een grapje uit met een collega, leg een kaartje of koop samen een tafelvoetbaltafel. Leg voorwerpen neer die niets met je werk te maken hebben, zoals een knuffel die je vrolijk maakt, lego of een kleurboek. Heb je een middagdip? Gun jezelf een speelkwartier. Je zult zien dat je daarna met een opgeruimd hoofd verder kunt.

Voor meer speelsheid in je leven kun je nagaan wat je als kind leuk vond. Grote kans dat je er nu nog steeds plezier aan beleeft. Sport is uiteraard ook een vorm van spel. Doe tijdens je wekelijkse rondje rennen eens tikkertje met je hardloopmaatje. Moet je nog even over die gêne heen? Bedenk dat je een legitieme reden hebt om te spelen (het is goed voor je!) of nodig vrienden uit om mee te doen. De app ‘GotchApp’ is een spionagegame voor volwassenen. Het is een combinatie van tikkertje en verstoppertje. Hoe meer mensen meespelen, hoe beter. Veel plezier!

Door Marleen Leussink