VAKVROUW: TASSENMAKER VERA MERX

Vanuit de Spaanse Costa Tropica vinden de tassen van Vera Merx hun weg over de hele wereld. De dokterstas is de basis van haar collectie. Een echte Van Veer staat voor stijlvol, vlot en tijdloos. ‘In soorten leer en in kleuren is heel veel mogelijk.’

‘Ja, we zeggen weleens: we wonen hier in het paradijs,’ lacht Vera Merx als ze haar auto het terrein van haar huis opdraait, even buiten de Spaanse kustplaats La Herradura aan de zuidelijke Costa Tropical. Onder haar, in de diepte ligt een strakblauwe zee, voor haar het huis met terras en zwembad. Het uitzicht beslaat een heuvel met tropische begroeiïng en palmbomen aan de ene kant, machtige bergketens aan de andere. Als ze binnenkomt, legt haar man Vic meteen hun zoon Rafa in haar armen. ‘Hij wil bij mama.’ Zes weken geleden is Merx bevallen. En volgens de Spaanse wet heeft ze recht op zestien weken zwangerschapsverlof. ‘Ik ben toch alweer een beetje aan het werk, een bedrijf draait gewoon door.’

Met ‘Raf’ op de arm daalt Merx af naar de studio op de benedenverdieping van haar huis: een ruimte van ongeveer vijf bij zes meter, met daarin een werktafel, daaronder rollen leer in verschillende kleuren, een grote naaimachine en verspreid over de ruimte tientallen dokters- tassen in verschillende kleuren: beige, lichtblauw, geel, roze. Aan de werktafel staat Ana, die Merx iedere dag tot half twee helpt, en die hengsels aan een midi- tas aan het bevestigen is. Merx’ bedrijf heet Van Veer, en de midi is één van de tassen in de Van Veer-stijl, waarbij de dokterstas ‘de original’ is, zoals ze het noemt. ‘Ik had een paar mensen om me heen die als dokter of als verloskundige werkten. Voor hen was er nauwelijks een leuk aanbod aan tassen, wat ze konden krijgen was saai en degelijk. Zij wilden graag mijn dokterstas hebben. Die was vlotter en hipper.’ Later kwam daar dus een iets kleiner model bij, de ‘midi-tas’, een nog kleinere handtas en een grote weekendtas. ‘Het is een kleine collectie, maar in soorten leer en in kleuren is heel veel mogelijk. Dat houdt de variatie erin.’

‘In Japan staan mijn tassen in grote winkels’

CURSUS TASSEN MAKEN

Leer is verweven door Vera Merx’ familiegeschiedenis. Haar overgrootvader startte schoenenwinkelketen Van Dalen. Alle zoons gingen het bedrijf in: een aantal van hen ‘op kantoor’, een ander werd orthopedisch schoenmaker. ‘Mijn opa was de eerste in Nederland met een hakkenbar, waar hij reparaties uitvoerde. Dat was in Voorburg, waar ik ook ben opgegroeid. Ik was heel jong toen Van Dalen werd verkocht, maar het bedrijf maakt wel onderdeel uit van onze familiegeschiedenis. Ik was als kind altijd aan het tekenen, schilderen of knutselen, ook met mijn opa erbij. Mede daardoor heb ik een diepe liefde voor kunst en vakmanschap ontwikkeld. Mijn opa leeft niet meer, maar ik heb wel zijn gereedschap gekregen. Daar ben ik heel blij mee.’

Na het vwo ging Merx naar de Kunstacademie in Arnhem. ‘Ik had een leuke lerares tekenen die de docentenopleiding had gedaan. Dat wilde ik ook, maar uiteindelijk heb ik nooit voor de klas gestaan.’ Ze liep stage bij Museum Boijmans Van Beuningen waar ze het programma Art and Pleasure voor jongvolwassenen opzette. Haar volgende stage liep ze bij het Centrum Beeldende Kunst (CBK), op de afdeling Educatie. ‘Daar ben ik blijven hangen, ik ging met veel plezier die afdeling runnen. We organiseerden er projecten als Atelier in school, waarbij kleuters twee ochtenden in de week bij kunstenaars werkten die een atelier hadden ingericht in hun school. Heel leuk om te doen.’

Toch wilde ze heel graag weer ‘iets met haar handen doen’. Ze volgde in 2008 een cursus tassen maken bij het Leerlokaal. Leer is anders dan stof, ontdekte ze. ‘Leer rafelt niet, je hoeft het niet om te zomen. Het leeft, een huid is nooit hetzelfde. Dat vond ik meteen heel leuk.’ Tassen maken werd haar hobby. ‘Ik wilde er niet meteen mijn vak van maken, want ik had geen zin om hele dagen alleen in een atelier door te brengen.’ Het was haar meteen duidelijk dat de dokterstas, een beugeltas, haar handelsmerk zou worden. Er vormde zich een eerste klantenkring, en de gewone naaimachine maakte plaats voor een industrieel exemplaar: ‘Daarmee kun je door heel veel soorten leer komen.’

Ondertussen had ze het na zeven jaar bij het CBK wel gezien. ‘Ik had alles al een keer gedaan en gezien. Ik wilde eigenlijk een jaar gaan reizen met mijn vriend Vic, maar toen bleek ik zwanger van onze dochter Bobbi. Dus pasten we ons plan aan: we zouden een tijd in het buitenland gaan wonen. Het werd Spanje. Ik had jaren ervoor in Guatemala al Spaans geleerd, om me verstaanbaar te kunnen maken. We gingen aan de Costa Tropical kijken en we vonden het prachtig hier. Het is hier bijna altijd zonnig, dat is zo lekker! We besloten het een jaar te proberen. Toen heb ik ook de beslissing genomen om vol voor het tassen maken te gaan. Ik wilde kijken in hoeverre het zou lukken daar echt een bedrijf van te maken.’

‘Door het knutselen met mijn opa heb ik een diepe liefde voor vakmanschap ontwikkeld’

ASSISTENT ERBIJ

Van individuele klanten krijgt ze hun bestelling per e-mail door. ‘Als een vrouw mij benadert voor een tas, overleggen we over de kleuren, het model en over de vakken en de voering. Als we daar uit zijn, kan het maakproces beginnen.’ Er wordt aangebeld. ‘Ah, dat is de postbode met een pakketje. Het is een komen en gaan van pakketbezorgers en ophalers. Sommigen brengen leer of fournituren, en bestellingen worden weer opgehaald. Het leer komt uit Spanje, over het algemeen uit de omgeving van Alicante. Ik maak gebruik van een aantal grote leveranciers. Soms heb ik een customaanvraag van een vrouw die een hele specifieke soort leer of een specifieke kleur wil, waarvoor ik maar één huid nodig heb. Inmiddels weet ik wel waar ik die moet halen, ik ken de markt.’

Ze schat dat ze inmiddels tegen de vijfhonderd tassen heeft gemaakt. ‘Afgelopen jaar hebben we goed gedraaid. Ik heb klanten in verschillende landen in Europa, in de Filipijnen, Amerika, Canada, zelfs in Japan!’ Omdat het eigenlijk van meet af aan goed liep, wilde ze een advertentie zetten voor een assisistent. Maar haar oppas zei: ‘Dat is niet nodig, ik ken Ana!’ Ana had vijftien jaar ervaring met leer, ze werkte in een schoenenfabriek. ‘Ik ben dolblij met haar, ze kan alles maken wat ik bedenk.’ ‘Gaat het over mij?,’ vraagt Ana lachend, terwijl ze verbindingsstukjes leer maakt waarmee de hengsels aan de tassen worden bevestigd. ‘Dat doen we met holnieten. Bij de grotere tassen schroeven we die, voor extra stevigheid. Zo kan een tas jaren mee,’ legt Merx uit.

Ziet ze zichzelf als een ontwerper? ‘Ik vraag het mezelf weleens af,’ zegt ze even later, terwijl ze vanaf haar terras uitkijkt over de baai en de bergen. ‘Op een bepaalde manier toch wel.’ Haar sterke punt is verschillende kleuren en leertexturen samenbrengen in één tas. ‘Een tas maken, begint in het platte vlak. Ik leg leer naast elkaar, met bepaalde kleur en textuur: dat staat mooi, dat staat mooi. Daarna vertaal ik dat naar het driedimensionale.’

Waar staat een echte ‘Van Veer’ voor, volgens de maker? ‘Wij maken tassen voor liefhebbers van mode, en mijn klantenkring bestaat nog steeds uit veel verloskundigen en artsen. De tassen zijn elegant, stijlvol en vlot: niet stoffig of stijf. Het zijn klassieke tassen, die lang mee gaan. De vorm staat vast, maar er is veel variatie mogelijk in kleur en textuur.’

De volgende uitdaging is een collectie die winkels kunnen inkopen. ‘De vraag is nu: hoe gaan we onszelf in de markt zetten? Er is veel belangstelling, onder meer vanuit Japan. Daar staan mijn tassen in verschillende grote winkels. We willen die winkels nu actiever benaderen en naar beurzen gaan. Vic coördineert die whole-sale, hij doet ook mijn website. Hij is de optimistische van ons twee. Ik vind het zelf altijd heel spannend of iets aan zal slaan. Vic zegt gewoon: “Waarom zou het niet aanslaan? Natuurlijk wordt het een succes!” Als het echt lukt, voelt dat wel heel tof, als een overwinning. Dat had ik toch niet kunnen denken, toen ik in mijn eentje achter de naaimachine begon met vier rollen leer.’