‘DE RELEVANTIE VAN GENDERGAP REIKT VERDER DAN DE ENCYCLOPEDIE’

Leestijd: 3 minuten
In mijn zoektocht naar informatie over een auteur valt mijn oog op een project van Wikipedia: Wikiproject Gendergap. Natuurlijk is deze bron een onmisbaar middel geworden om even snel iets op te zoeken. Ik kan aan de vragen in een interview al merken of iemand vooral mijn Wiki-pagina gelezen heeft of echt wat verder heeft gezocht.
Het speciale project bestaat uit een wedstrijd om de scheefgroei tussen mannen en vrouwen in deze online encyclopedie recht te trekken onder de noemer Wikiproject Gendergap. Het blijkt lastig om vrouwen en vrouwgerelateerde onderwerpen goed beschreven te krijgen op Wikipedia.
Als er toch iets is dat in potentie gelijkheid kan brengen is het toch wel het laagdrempelige internet. Wat blijkt? Veruit de meeste bijdragen komen van mannen. Kennelijk voelen vrouwen niet zo de neiging om hun kennis te delen, zelfs niet als ze er niet voor in een talkshow hoeven te komen. De mannen doen het ook niet voor het geld; bijdragen lever je vrijwillig. Het komt gewoon niet in ons op.
Ik had ook nooit bedacht om het te doen. Zelfs mijn eigen pagina wordt bijgehouden door Wikipedianen en een enkele keer vist mijn man er een foutje uit. Het interesseert me niet zo. Kritisch lees ik verder over het project. ‘Onderwerpen variëren van biografieën over vrouwen, tot artikelen over handwerken en eten koken, taken die binnen Westerse culturen als vrouwelijk gezien worden.’ Hmm.
En deze zin om het voor de vrouwen lekker laagdrempelig te houden, stoort me ook even: ‘Weet je niet zo goed waar te beginnen? Naast typefoutjes verbeteren, mogen deze artikelen uitgebreid worden. De bronnen staan erbij!’ Er is een hele lijst van vrouwen die nog geen artikel hebben, terwijl ze er wel een verdienen. Kortom, er is van alles te doen.
De relevantie ervan reikt verder dan het rechttrekken van de encyclopedie. De manier waarop man-vrouwverhoudingen tot uitdrukking komen in taal heeft me altijd gefascineerd. Uiteindelijk is de taal een weerspiegeling van de wereld waarin we leven. Taal verwoordt onze werkelijkheid, maar vormt deze ook.
Als moeder van twee kleine kinderen die hun hele wereldbeeld nog moeten bouwen, ben ik me daar elke dag bewust van. Mijn kleine Reina met de houten stethoscoop en haar witte mutsje op noem ik dokter, maar wel pas nadat ik op mijn tong gebeten heb om haar geen zuster te noemen. Met die neiging wil ik haar niet grootbrengen.
Misschien dat we met nieuwe taal de nieuwe gewenste werkelijkheid dichterbij kunnen brengen, zoals hoogleraar genderlinguïstiek Agnes Verbiest betoogt. Zij wijst erop dat keuzes in taalgebruik weergeven dat mannen nog altijd de norm zijn. Als er bijvoorbeeld gesproken wordt over vrouwelijke hoogleraren, terwijl je dat bij mannen gewoon weglaat; dat is tenslotte de norm. En daar heeft ze natuurlijk gelijk in.
Agnes heeft overigens nog geen lemma. Laat staan met tikfoutjes. Aan het werk dus!
Door Sofie van den Enk
Sofie van den Enk (36) presenteert Keuringsdienst van Waarde, is schrijver en treedt op als Amerika-deskundige. Ze woont met haar man, zoon en dochter in Utrecht.