FILM & MEDIA
Arabisch Festival
Als Latifa Ibn Ziaten haar zoon verliest bij een aanslag, leeft ze in een mist van verdriet. Om te begrijpen waarom dit gebeurde, gaat ze naar de wijk waar de dader opgroeide en ontdekt dat zijn vrienden hem als een held vereren. Dan weet ze wat haar te doen staat. Ze reist heel Frankrijk af om scholen te bezoeken, haar verhaal te vertellen en jongeren aan te sporen niet te radicaliseren. Een documentaire over deze vrouw, Latifa, une femme dans la République, is te zien tijdens het Festival Cinéma Arabe, met ruim dertig films uit het Midden-Oosten en van Arabische regisseurs in het Westen. Zoals elk jaar besteedt het festival speciale aandacht aan de positie van de vrouw in de Arabische wereld. Zo is ook de speelfilm Foreign Body te zien, over een Tunesische vrouw die vlucht voor haar fundamentalistische broer. In Investigating Paradise doet actrice Salima Abada zich voor als journalist om de verschillende voorstellingen van het paradijs te onderzoeken. Staan mannen in de hemel inderdaad 72 houri’s ter beschikking? Ze stelt ook de hamvraag: waarmee worden vrouwen eigenlijk in het paradijs beloond?
Van 11 tot en met 23 april in Amsterdam en Rotterdam
Ik ben hier de baas
Geen pittoreske landschapjes of ruisend satijn. Deze Lady Macbeth is een rauw drama over een vrouw die zelf bepaalt wat ze doet met haar leven.
De jonge Katherine wordt door haar vader verkocht en gedwongen te trouwen met een man die niet van haar houdt. Hij en haar harteloze schoonvader houden haar gevangen in hun troosteloze huis, ergens in een godverlaten streek in het Verenigd Koninkrijk. Maar als er een klein glimlachje op Katherines gezicht verschijnt tijdens de zoveelste vernedering, weet je: dit meisje gaat niet de hele film met zich laten sollen.
Lady Macbeth is het speelfilmdebuut van de Britse theaterregisseur William Oldroyd, en met Shakespeare heeft zijn film weinig te maken. Oldroyd baseerde zijn drama op de Russische novelle van Nikolaj Leskov uit 1865, Lady Macbeth uit het district Mtsensk, beter bekend als de opera die componist Dmitri Sjostakovitsj erop baseerde. Weliswaar doet Katherine qua meedogenloosheid niet onder voor de Lady Macbeth van Shakespeare, maar ze wordt niet gedreven door ambitie en heeft ook geen last van wroeging. Wat Katherine wil, is baas zijn over haar eigen leven en seks met een man die haar wel bevalt. Het thema van deze film is eigenlijk heel modern: Katherine is een vrouw die zich op rücksichtslose wijze bevrijdt van de ketenen van het patriarchaat. Oldroyd vervalt daarbij niet in de clichés van het kostuum- drama. Geen pittoreske landschapjes en ruisend satijn, maar verstilde beelden van een ongastvrij huis en de onherbergzame natuur.
Mooi dat Oldroyd voor dit rauwe drama over een nietsontziende vrouw gewerkt heeft met een vrouwelijke scenarioschrijver en producent (Alice Birch en Fodhla Cronin O’Reilly) en met een crew die voor meer dan de helft uit vrouwen bestaat. De jonge Britse actrice Florence Pugh, 19 jaar tijdens het draaien van de film, fascineert in de hoofdrol.
Ook interessant is dat Oldroyd zwarte acteurs heeft gecast – dat zie je normaal nooit in historische drama’s. Daardoor vertelt Lady Macbeth tegelijkertijd iets over de 19de-eeuwse verhouding tussen zwart en wit. Een indrukwekkende film.
Lady Macbeth is vanaf 13 april te zien in de bioscoop
Je weet: dit meisje gaat niet de hele film met zich laten sollen
Ieder zijn eigen oorlog
Iets van de wereld zien, was een reden voor Aurora om op missie te gaan naar Afghanistan. Een nogal naïeve gedachte, weet ze nu.
Er zijn veel goede en ook minder goede films gemaakt over soldaten die geestelijk gehavend terugkeren van een missie. Meestal gaan die films over mannen, maar Delphine en Muriel Coulin komen nu met een film waarin deze Franse zussen focussen op de ervaringen van vrouwelijke soldaten: Voir du pays. Een titel die zich het beste laat vertalen als: iets van de wereld zien.
Dat was namelijk een van de redenen waarom Aurore het leger is ingegaan. Na een missie in Afghanistan weet ze dat dat naïef was: ze heeft nauwelijks wat van het land gezien en worstelt met een trauma sinds ze ernstig gewond raakte tijdens een militaire operatie.
Aurore en haar maatje Marine zijn op de terugreis van Afghanistan naar Frankrijk. Om hun ervaringen te verwerken, brengen ze samen met hun mannelijke collega’s drie dagen door in een prachtig hotel op Cyprus om daar deel te nemen aan een ‘collectieve debriefing’.
Daar blijkt dat elke soldaat anders omgaat met traumatische gebeurtenissen en dat herinneringen aan bepaalde voorvallen niet overeenstemmen. De spanningen tussen de soldaten onderling lopen op. De vrouwelijke soldaten zijn regelmatig het mikpunt van seksistische opmerkingen en pesterijen. Tekenend is de opmerking van een van hun collega’s over vrouwelijke soldaten: ‘Die brengen ongeluk.’ Als Marine, Aurore en nog een andere vrouwelijke collega met twee plaatselijke Cyprioten meegaan voor een dagje uit, richt de agressie van hun mannelijke collega’s zich uiteindelijk op hen.
Het scenario van Voir du pays is vrij summier, maar de gezusters Coulin slagen er toch in een voortdurende spanning op te roepen in hun film. Een sterk element is de tegenstelling tussen de zorgeloze vakantiesfeer in het luxueuze hotel en de onverwerkte emoties van de soldaten. Voir du pays laat overtuigend zien dat vrouwelijke soldaten een tweede oorlog hebben uit te vechten, namelijk die tegen het diepgewortelde seksisme in een macho-instituut als het leger.
Voir du pays is vanaf 6 april te zien in de bioscoop
Horror op het internet
Televisie
De nieuwe telefilms van dit jaar gaan over pittige, actuele thema’s. Drie van de zes films hebben te maken met de ingrijpende gevolgen die online activiteiten kunnen hebben. Zo gaat Het bestand over de hoogbegaafde hacker Lilian, die op de dunne scheidslijn tussen activisme en terrorisme balanceert. In het waargebeurde Silk Road, over internetcriminaliteit, wordt de 20-jarige Daphne verliefd op haar buurjongen Raymond, die met zijn bedrijf Silk Road op internet tonnen verdient met drugshandel. Daphne raakt zelf ook steeds verder verstrikt in deze business, maar moet uiteindelijk een keuze maken tussen haar vriendje en haar geweten. In de indringende film Vind die domme trut en gooi haar in de rivier wil Remco indruk maken op zijn ‘vrienden’, en plaatst hij een confronterende opname van zijn zus op internet. Het filmpje wordt zo veel gedeeld en lokt zo veel woedende reacties uit, dat de gevolgen desastreus zijn.
Telefilms, wekelijks vanaf 22 maart op NPO3, 20.30 uurDe spanningen tussen de soldaten onderling loopt op
Door Renate van der Zee