DE ZUSSEN

Piersma laat zien hoe de oorlog een bruusk einde maakte aan hun leven van alledag. Ina, Greta en Els Hendrix waren ten tijde van de oorlog dertigers; de oudste twee zussen hadden beiden drie jonge kinderen, de jongste zus was verloofd. Ze beschrijft hoe de vrouwen gaandeweg steeds sterker de dreiging voelden van de toenemende anti-Joodse maatregelen en hoe ze het vege lijf en dat van hun gezinsleden probeerden te redden.

Zoals zoveel gebeurde, werden hele families uit elkaar geslagen; de zussen hadden tijdens de oorlog onderling geen contact, een enkele brief daargelaten. Vluchtpogingen, onderduiken, concentratiekampen, verraad, verzet; via de lotgevallen van de zussen passeert het de revue. De drie ontvingen hulp van verzetsvrouwen, de tussenpersoon die hen hielp met onderduikadressen en een vluchtpoging was een vrouw, en het was ook een vrouw die de kinderen van de oudste zus onderbracht bij pleeggezinnen op het platteland.

Met het oog op de vrouwengeschiedenis is ook het laatste hoofdstuk interessant, omdat het gedetailleerd ingaat op het naoorlogse lot van de Joodse kinderen die door hun ouders, meestal de moeder, uit handen waren gegeven aan pleeggezinnen. Vaak kwamen de biologische ouders niet terug, en ontstond er getouwtrek tussen overige familie- leden en pleegouders.

Voor de leesbaarheid is het jammer dat Piersma soms ver afwijkt van de karakters in haar verhaal. Ze schrijft in haar dankwoord dat bij het schrijven de historicus de verteller soms in de weg zat. Misschien dat dit probleem was opgelost als ze ervoor had gekozen om de geschiedenis te vertellen vanuit het perspectief van de jongste zus Els, die ze het beste tot leven laat komen, en van wie het meeste materiaal bewaard is gebleven. Eén heldere vertellijn zou de kracht van het verhaal ten goede zijn gekomen.

Door Alies Pegtel