Eigen bijdrage zorg naar € 1.000,-? Dat wordt dan rond 2027.

Gisteren was er alom verbazing over een mogelijke verhoging van het eigen risico in de zorg naar ‘rond’ de € 400,-. Op VVD en D66-na waren alle partijen toch voor een verlaging? Dat klopt maar dat was tijdens de verkiezingscampagne- en debatten. Het is goed gebruik om in zo’n fase zaken te beloven die als doel hebben u op zo’n partij te laten stemmen. We moeten dat niet verwarren met een prestatieverplichting ná de verkiezingen.

Als de eigen bijdrage in 10 jaar tijd van € 150,- naar € 400,- kan stijgen, dan zitten we in 2027 boven de € 1.000,-. En dat is dan nog alleen de eigen bijdrage, intussen stijgen de premies ook verder.

Die verkiezingsbeloftes boden natuurlijk ook nooit meer dan een sigaar uit eigen doos. Want wat wij niet individueel willen betalen moet uit andere potjes komen en die potjes worden uiteraard ook weer door ons gevuld. Dan zijn het belastingen.

De stijging van de kosten van de zorg is onvermijdelijk, we zitten midden in het demografische verschijnsel dat vergrijzing heet. Dat almaar ouder worden is een groot geschenk maar als het gaat om de kosten ook een nachtmerrie die nog tot ca. 2040 voortduurt. Als altijd biedt het Centraal Bureau voor de Statistiek een neutrale blik op de feiten. In 2015 waren de zorglasten per hoofd van de bevolking gemiddelde € 5.300,-. In 2006 was dat nog € 4.000,-, een stijging van ruim 32 procent. Als we de definitie iets veranderen en alleen naar de zorglasten per volwassene kijken, dan was het bedrag zelfs € 6.700,- per persoon. De problematiek van de vergrijzing laat zich goed illustreren in een interactieve grafiek van het CBS, u vindt ‘m hier.

Het probleem van hogere eigen bijdrages en hogere premies is alleen oplosbaar door verlaging van de zorgkosten. Dat is een nauwelijks haalbaar doel want de lonen in de zorg zullen in die tien jaar opnieuw stijgen – en terecht – maar er zijn geen of nauwelijks productiviteitsverbeteringen te realiseren, zorg blijft mensenwerk.

Tot voorbij 2040 zijn er maar twee zaken die we zeker weten:

• daarna drukt de vergrijzing minder op de kosten, de kinderrijke gezinnen uit de voor- en naoorlogse periode zijn overwegend overleden.
• En politieke partijen die verkiezingsbeloftes doen kunt u – al hoort u het nog zo graag – maar beter heel kritisch beluisteren.

Intussen doet Arjen Lubach wat suggesties.