Hooggeplaatste Vikingstrijder blijkt vrouw

Er is lang gedacht dat oorlog voeren in de Vikingwereld voorbehouden was aan mannen. Wetenschappers in Birka, Zweden, deden echter een bijzondere ontdekking in het graf van een hooggeplaatste Vikingstrijder, van wie altijd was aangenomen dat het een man was. DNA-onderzoek bewees dat het ging om een persoon zonder Y-chromosoom. In andere woorden, het was een vrouw.

Birka is een oude Vikingnederzetting op het eiland Björkö in het Mälarmeer, vlakbij Stockholm. Het was een van de belangrijkste plaatsen voor de handel met Europa en het Oosten. Tegenwoordig wordt Birka beschouwd als een van de oudste steden in Zweden en staat de plaats op de Werelderfgoedlijst.

Aan het eind van de negentiende eeuw werd er in Birka een graf gevonden van een belangrijke strijder. In het graf lagen schilden, pijlen, een zwaard en andere wapens. Ook werd er een bordspel gevonden en twee paardenskeletten. Aan de hand van deze voorwerpen begreep men dat het ging om een belangrijke Vikingkrijger. Het bordspel wees erop dat het iemand was die leiding gaf en strategieën en tactieken uitdacht. Dat moest dus wel een man zijn, concludeerden de wetenschappers destijds.

Maar archeologen ontdekten in de jaren 70 al dat bepaalde kenmerken van het skelet op het tegendeel wezen; het bekken was breed, de ledematen lang en slank, de beenderen in het gezicht verfijnd. De universiteiten van Stockholm en Uppsala deden onderzoek aan de hand van het skelet en DNA-materiaal en kwamen tot een opvallende conclusie. Deze Viking, die al sinds de opgraving wordt gebruikt als het voorbeeld bij uitstek van een professionele Vikingkrijger, is een vrouw. Ook bleek uit tandonderzoek dat de vrouw bereisd was, wat klopt met de levensstijl van de rondtrekkende Vikingen, die met hun snelle schepen heel Europa doorvoeren.

Het is tot nu toe de enige vrouwelijke Vikingstrijder waarvan de resten zijn teruggevonden. Vrouwelijke krijgers komen wel voor in verschillende sagen, zoals bijvoorbeeld de legendarische Brunhilde, de koningin van IJsland uit het heldenepos het Nibelungenlied.