Vrouwen in Saoedi-Arabië mogen eindelijk rijbewijs halen

De Saoedische koning Salman heeft op dinsdagavond een decreet ondertekend waardoor vrouwen vanaf juni 2018 hun rijbewijs mogen halen. Het is een belangrijke stap voorwaarts in het streng islamistische land.

Hoewel het in Saoedi-Arabië officieel voor vrouwen niet verboden was om auto te rijden, was het in de praktijk onmogelijk omdat vrouwen geen rijbewijs mochten halen. Autorijden werd beschouwd als haram, want vrouwen zouden dan een onbedekt gezicht hebben, uithuiziger worden en contact hebben met onbekende mannen. Kortom: autorijden zou losbandigheid van vrouwen in de hand werken.

Protesten
Al in 1990 protesteerden Saoedische vrouwen in Riyaad tegen deze regel door toch in de auto te stappen. Ze werden een dag in de gevangenis gezet, hun paspoorten werden ingenomen en sommigen werden ontslagen. In 2007 bood de vrouwenrechtenorganisatie van activiste Wajeha al-Huwaider een petitie aan de toenmalige koning Abdullah aan, maar hier werd niets mee gedaan. Geinspireerd door de Arabische Lente kwam er in 2011 een nieuwe golf protesten op gang, nu via social media. Verschillende vrouwen werden gearresteerd. Prominente geestelijken beweerden bovendien dat autorijden schadelijk was voor de eierstokken en dat vrouwen daardoor mismaakte kinderen zouden baren. Toch kreeg de beweging steeds meer steun.

Dat vrouwen nu een rijbewijs mogen halen, mag zeker een mijlpaal genoemd worden. Wel moet er in de praktijk nog veel gebeuren voordat vrouwen daadwerkelijk de weg op kunnen. Zo zijn er nog geen rijscholen voor vrouwen of vrouwelijke rij-instructeurs. Ook moeten er nieuwe omgangsregels komen voor het contact tussen mannelijke politieagenten en vrouwelijke bestuurders. In het land is de scheiding der seksen erg streng, waardoor vrouwen praktisch geen contact hebben met mannen die geen familie zijn.

Mannelijke voogd
Volgens de Saoedische ambassadeur in de VS mogen vrouwen met een rijbewijs rijden zonder toezicht van een man. Dat is bijzonder, want in het land zijn vrouwen nog steeds onderschikt aan mannen. Voor belangrijke beslissingen moeten zij toestemming hebben van hun man, vader, broer of zelfs hun zoon. Dit betekent dat vrouwen zonder deze toestemming onder meer geen paspoort kunnen aanvragen, niet mogen reizen en niet kunnen trouwen. Ze mogen zelfstandig geen officiële transacties doen, zoals een huis huren. Ook gelden er voor vrouwen strenge kledingwetten. Enkele weken geleden werd een Saoedisch model in minirok nog opgepakt door de zedenpolitie, een dag later werd ze vrijgelaten.

Hoewel er qua vrouwenrechten nog veel werk aan de winkel is, is elke stap er een. Langzaam maar zeker krijgen vrouwen in Saoedi-Arabië meer rechten. In 2015 mochten vrouwen voor het eerst naar de stembus en konden zij zich kandidaat stellen.