Duimschroeven

Deze column gaat niet over de jeugd van Griet Op de Beeck. Deze column gaat over het kille klimaat in onze samenleving als het seksueel geweld tegen vrouwen betreft.

(Door Renate van der Zee) 

Een bekend schrijfster heeft de moed openlijk te praten over incest. Dan klimmen er mannelijke columnisten in de pen. Niet om op te roepen tot betere hulp aan incestslachtoffers. Niet om zich af te vragen hoe we seksueel geweld in gezinnen kunnen voorkomen. Maar om vraagtekens te zetten bij haar verhaal.

Deze mannen zijn geen experts op het gebied van seksueel geweld. Sterker nog, ze weten er weinig van. Eén van hen schreef bijvoorbeeld ooit lovend over de werkomstandigheden van prostituees in Brazilië – een land waar seksuele uitbuiting van kinderen een schrijnend probleem is.

Ze worden niet gehinderd door kennis van zaken, maar toch vinden deze mannen hun mening belangrijk. Zo belangrijk dat ze het risico nemen een vrouw die al beschadigd is voor de tweede keer te beschadigen.

De Amerikaanse auteur Rebecca Solnit beschreef het fenomeen op treffende wijze: een vrouw verbreekt het zwijgen over seksueel geweld en niet alleen wordt wat ze zegt van tafel geveegd, maar er wordt ook aan getwijfeld of ze überhaupt wel capabel genoeg is om hierover te spreken.

Toen de zeventiende-eeuwse kunstenaar Artemisia Gentileschi aangifte deed van verkrachting, werd ze gemarteld. Niet de man die haar met geweld tot seks dwong, maar zij, het slachtoffer, kreeg de duimschroeven aangedraaid. Omdat de rechters de getuigenis van een vrouw niet serieus namen.

Honderden jaren later gebeurt het nog steeds: vrouwen die zeggen dat ze seksueel zijn geïntimideerd, aangerand of verkracht, krijgen te maken met ongeloof en worden belachelijk gemaakt. Ze zijn ofwel in de war, of stellen zich aan, kunnen niet tegen een grapje, of ze hebben het allemaal verzonnen. Om mannen zwart te maken. Of om meer boeken te verkopen.

In plaats dat het over de dader en het misdrijf gaat, krijgt het slachtoffer de duimschroeven aangedraaid.

Afgelopen week waren er journalisten die meenden dat raspooier Hugh Hefner een belangrijke rol speelde bij de seksuele bevrijding van de mensheid. En er waren journalisten die Griet Op de Beeck in diskrediet probeerden te brengen.

Dat bedoel ik met een kil klimaat.