Uitbreiding vaderschapsverlof is gunstig voor iedereen

Het nieuwe kabinet wil het vaderschapsverlof uitbreiden, meldde RTL Nieuws. Bronnen in Den Haag konden het bevestigen. Waar partners tot nu toe slechts twee dagen betaald verlof kregen, moeten dat er vanaf 2019 vijf worden. Vanaf juli 2020 komt er ook een aanvullend verlof van vijf weken tegen 70% van het loon, betaald door het UWV. Ook het adoptieverlof wordt uitgebreid, van vier weken naar zes weken.

Tijdens de vorige kabinetsperiode kwam het onderwerp een aantal keer ter sprake. In april van dit jaar deed vicepremier Lodewijk Asscher nog een laatste poging om het vaderschapsverlof te verlengen, maar stuitte daarbij op de VVD. De partij verklaarde het onderwerp controversieel, vanwege de financiële gevolgen. D66, GroenLinks, SP en PvdA protesteerden niet. Er werd besloten om het thema voorlopig in de ijskast te zetten, in iedere geval tot na de formatie. Asscher noemde dat toen ‘bizar’ en ‘ouderwets’.

Intussen namen wel steeds meer bedrijven het heft in eigen hand en stelden eigen vader- en ouderschapsregelingen op. De ING deed dat bijvoorbeeld als eerste grote onderneming deze zomer met haar nieuwe CAO. De bank gaf daarmee partners een maand betaald verlof plus het recht er nog eens drie maanden onbetaald aan vast te plakken. Dat is natuurlijk mooi, en een goed voorbeeld voor andere bedrijven. Maar eigenlijk moet een verlengd vaderschapsverlof voor iedereen mogelijk zijn en niet afhangen van het bedrijf waar iemand werkt. Het moet dus wettelijk vastgelegd zijn, en doorbetaald worden. Nu is het nog zo dat partners er vaak om financiële redenen van afzien om extra onbetaald verlof op te nemen. Voor veel gezinnen is dat niet haalbaar omdat het inkomen niet gemist kan worden. De nieuwe regeling is daarom een goed begin en maakt een langer verlof voor alle gezinnen mogelijk.

Europa
De twee daagjes betaald verlof die partners nu nog krijgen komen niet in de buurt van het vader- en ouderschapsverlof in andere Europese landen. Hoewel er binnen Europa grote verschillen tussen de lidstaten zijn voor wat betreft vaderschapsverlof, is het bijna overal langer dan in Nederland. Daarbij kunnen beide ouders in veel landen nog extra ouderschapsverlof opnemen tegen een groot deel van het salaris of worden zij zelfs volledig betaald. Al in 2010 kwam de Europese Commissie met een advies om vaders twee weken betaald verlof te geven. Veel landen gingen daarin mee, maar Nederland niet. Dit jaar stelde de Europese Commissie opnieuw voor het betaalde verlof te verlengen naar tien dagen.

Voordelen
Het huidige vaderschapsverlof in Nederland is gebaseerd op het klassieke kostwinnersmodel: het is vooral de vrouw die gaat over de zorgtaken, de man helpt een beetje mee. Waar vrouwen na de geboorte van een kind nog minimaal tien weken verlof krijgen, moet de partner het nu nog doen met twee miezerige daagjes. Dat is scheef. Deze verdeling zorgt dat vrouwen in het nadeel zijn op de arbeidsmarkt en staat een eerlijke verdeling van werk- en zorgtaken in de weg.

Een gelijkwaardige regeling heeft niet alleen voordelen voor vrouwen, maar ook voor kinderen, voor mannen en de maatschappij. Met een langer vaderschapsverlof krijgen vaders meer kansen om in het eerste jaar meer bij hun kind te zijn. Niet alleen willen veel vaders meer betrokken zijn bij de opvoeding, uit onderzoek is ook gebleken dat een aanwezige vader goed is voor de ontwikkeling van het kind. Als zowel mannen als vrouwen rondom de geboorte van een kind een tijdje uit de running zijn, kan ook zwangerschapsdiscriminatie afnemen. Het kan dan immers ook de man zijn die er een aantal weken uit is. Ook voor werkgevers kan een ruimer verlof gunstig uitpakken: een goede balans tussen werk en privé zorgt voor werknemers die productiever zijn en minder vaak ziek worden. Bovendien kan een betere regeling zorgen voor meer diversiteit in de top van bedrijven, en daarvan is bewezen dat het goed is voor de winst en omzet.

Je zou kunnen beargumenteren dat die vijf dagen betaald verlof nog steeds magertjes zijn in vergeleken met andere Europese landen. Bovendien gaat het nog ruim een jaar duren voor de nieuwe regeling ingaat, voor de vijf extra weken duurt dat zelfs nog tot halverwege 2020. Toch is de nieuwe regeling een stap in de goede richting van meer gelijkheid, in huis, binnen relaties en op de werkvloer.