Lage straf voor Portugese man die zijn vrouw mishandelde; vrouwenorganisaties zijn woedend

Portugese vrouwen- en mensenrechtenorganisaties zijn woedend over een uitspraak van twee rechters in Porto eerder deze maand. De rechters oordeelden dat een man die zijn vrouw had mishandeld geen gevangenisstraf kreeg. De vrouw zou zijn vreemdgegaan, en daarom was volgens de uitspraak ‘de eer van de man aangetast’.

Eind 2014 had de toen nog getrouwde vrouw een korte buitenechtelijke relatie. Toen ze deze wilde beëindigen, nam haar minnaar dat niet goed op. Hij meldde het overspel aan haar echtgenoot. Het echtpaar besloot te scheiden, maar voor de twee mannen was het niet genoeg. Ze mishandelden haar samen met een spijkerknuppel.

Zowel de ex-echtgenoot als de andere man kregen een boete en een voorwaardelijke gevangenisstraf van ongeveer een jaar. De aanklager vond die straf te laag en ging in beroep, maar daar gingen de rechters Neto de Moura en Maria Luísa Abrantes niet in mee. “Overspel door een vrouw is een ernstige aanval op de eer en de waardigheid van de man. Er zijn gemeenschappen waar overspelige vrouwen gestenigd worden. In de bijbel lezen we dat overspelige vrouwen met de dood moeten worden bestraft.” De rechters noemden de ‘depressieve stemming’ van de daders – de echtgenoot en de minnaar – een verzachtende factor. De rechters refereerden ook aan de ‘symbolische straffen voor mannen die hun overspelige vrouw vermoordden’ uit de negentiende eeuw. “Deze verwijzingen zijn bedoeld om te benadrukken dat de maatschappij overspelige vrouwen altijd sterk veroordeeld heeft en daarom het geweld van een verraden en vernederde man beschouwt als enigszins begrijpelijk.”

Vrouwenorganisaties in Portugal zijn woedend en riepen op tot protest. Ze verzamelen zich vanmiddag om 18.00 uur op het Praça da Figueira in Lissabon. De vrouwenorganisatie UMAR noemt de uitspraak op haar website ‘weerzinwekkend’: “Wij vinden het onaanvaardbaar dat huiselijk geweld en geweld tegen vrouwen nog steeds wordt gelegitimeerd.”

Ook de Portugese Amnesty International sprak zich uit over de zaak. De organisatie roept Portugal op om zich te houden aan het Verdrag van Istanbul. In dat Verdrag staat expliciet dat cultuur, traditie, religie of de zogenaamde “eer” niet mogen worden gebruikt als rechtvaardiging van daden van gendergerelateerd geweld. Ook vindt de organisatie dat het citeren van het Oude Testament in de rechtszaal niet past in een land met een scheiding van kerk en staat.