IJsland: paradijs voor vrouwen
Op 24 oktober 1975 lag de hele IJslandse economie plat. De reden? Bijna alle vrouwen weigerden te werken uit protest tegen ongelijkheid in de samenleving. Ze wilden wel eens laten zien hoe onmisbaar vrouwen waren voor het draaiende houden van de economie en de maatschappij. Journalist Irene Schoenmacker reisde af naar IJsland met de vraag wat ons koude kikkerlandje kan leren van dit noordelijke eiland.
En dat werd al snel duidelijk. De telefoons deden het niet, kranten konden niet worden geprint en theaters moesten voorstellingen cancelen omdat de actrices niet werkten. Scholen gingen dicht, vluchten werden geannuleerd en bij de bank moesten directeuren zelf het geld tellen omdat er geen vrouwen waren om dat te doen.
In de hoofdstad Reykjavik werd een demonstratie gehouden, waar ruim vijfentwintig duizend vrouwen op afkwamen. De straten vulden zich en dat zorgde voor grote files. Op de podia werd gesproken over de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in de IJslandse gemeenschap en het gebrek aan vrouwen in de politiek.
Het jaar erop werd de nieuwe gelijkheidswet van kracht. De grote demonstratie had haar doel bereikt. En nu, afgelopen januari, heeft IJsland opnieuw een primeur: het gaat als eerste land ter wereld de loonkloof serieus aanpakken. Grote bedrijven zijn vanaf nu verplicht aan te tonen dat ze mannen en vrouwen hetzelfde betalen. In Nederland ligt die bewijslast bij de werknemer, hoewel verschillende politieke partijen onlangs in een wetsvoorstel ervoor pleitten het IJslandse model te volgen.
Het mag dan ook geen verrassing heten dat IJsland al negen jaar de Gender Gap Index aanvoert, de ranglijst die de gendergelijkheid in de wereld meet.