Marjolijn Uitzinger over Angela Merkel: een koele mutti
Mutti wordt ze genoemd, eerst door haar partij de CDU en gaandeweg ook daarbuiten. Het is geen vanzelfsprekende bijnaam voor een kinderloze vrouw en zelf is Angela Merkel
er ook niet heel erg enthousiast over. “Ik heb geleerd ermee te leven,” zei ze eens een beetje zuinig. De Duitse bondskanselier kondigde in oktober vorig jaar aan dat ze bij de volgende Bondsdagverkiezingen die gepland staan voor 2021, niet meer als kandidaat wil meedoen en de periode daarna niet meer in de politiek te willen blijven. Journalist en oud-tv-presentator Marjolijn Uitzinger, zelf al jaren woonachtig in Berlijn, schreef een persoonlijk portret van deze voor Duitsland en Europa zo bepalende politica.
Haar bijnaam staat haaks op het beeld dat velen van de Duitse bondskanselier hebben: een koele vrouw die alleen voor haar carrière leeft, geen gezinsleven heeft, niet weet wat het betekent kinderen te hebben. Toch klopt dat beeld niet. Merkels tweede man, Joachim Sauer, bracht twee zonen mee toen ze in 1998 trouwden: Daniel en Adrian. Adrian (inmiddels vader van twee kinderen, waarmee Mutti ook oma is geworden) blijft zorgvuldig buiten de publiciteit, maar Daniel vertoont zich zo nu en dan met zijn vader en stief-Mutti. Hij gaat met hen mee naar de Wagner-Festspiele in Bayreuth en was aanwezig toen Angela in maart vorig jaar voor de vierde keer tot bondskanselier werd gekozen. Ook Herlind Kasner was daarbij, Angela ́s hoogbejaarde moeder die haar op de hoogte houdt van het wel en wee in de familie, en haar zus die ergotherapeut is en in Berlijn woont.
Mannelijke politici treden graag op met hun gezin. Merkel is daar terughoudend in. De Festspiele in Bayreuth, de zomerse wandelvakantie in Zuid-Tirol en het langlaufen in de winter zijn jaarlijkse vaste punten in haar openbare optreden met haar man. Dan laten ze zich fotograferen. Bij wijze van verrassing duiken ze nog weleens op in andere operatheaters, zoals in München. Sauer, evenals zijn vrouw fysicus en zelfs wereldberoemd in zijn vakgebied, is hoogleraar aan de Humboldt Universiteit in Berlijn. Soms vergezelt hij zijn vrouw, maar niet al te vaak. “Hij beslist zelf wanneer hij meegaat,” zegt Angela Merkel.
Het echtpaar woont in een appartement aan de Kupfergraben, tegenover het Pergamonmuseum. Het huis is te herkennen aan de twee politiemensen bij de ingang. Een laag beveiligingsniveau, zou je op het eerste gezicht zeggen. Voor de frisse neus hebben ze een Datsche, een buitenhuisje, in Hohenwalde. Dat ligt in de Uckermark, een stil natuurgebied ten noordoosten van Berlijn. Een van mijn vrienden kent daar een Putzfrau die ook bij de Merkels schoonmaakt. Ik weet dus uit de tweede hand hoe netjes en sober het is, in dat huisje. Geen poespas. Datzelfde geldt voor de maaltijden; Merkel houdt van braadworst en aardappelgerechten, ze bakt taarten, kookt graag en als het even kan doet ze zelf boodschappen. Het is allemaal even normaal.