Over rouw: niet loslaten maar anders vasthouden
We weten maar één ding zeker in ons leven en dat is dat we op een dag doodgaan. Na het overlijden van haar moeder, die haar eigen sterven strak regisseerde, liet de dood journalist Barbara van Beukering niet los. Waarom is de ene persoon in staat zich te verhouden tot de dood en kan de andere het levenseinde tot het laatste moment niet accepteren?
Ze schreef er een boek over. ‘Je kunt het maar één keer doen’ is een persoonelijke zoektocht naar sterven, het grootste taboe in ons leven. OPZIJ sprak Barbara samen met uitvaartbegeleider en schrijfster van het boek ‘Rouwdoula‘ Patty Duijn en schrijfster Natascha van Weezel – die vorig jaar haar vader Max verloor – over onze omgang met sterfelijkheid.
Vroeger kleedden nabestaanden zich in het zwart, iedereen kon zien dat je in de rouw was. Zou dat nu ook kunnen helpen?
Natascha: “Zwarte kleding zou ergens wel helpen, omdat het zichtbaar maakt dat ik me van binnen vaak nog een beetje kapot voel. Sommige vrienden en kennissen denken dat ik alles wel weer aankan. Dan hebben we het over daten of kinderen krijgen. Dan lach ik mee, want op dat moment denk ik ook dat ik het aankan. Maar zodra ik thuis ben, besef ik: eigenlijk voel ik me heel rot.”
Patty: “Wat je merkt is dat wij in westerse wereld doen alsof alles maakbaar is. Over de dood en de pijn die daarbij hoort, willen we het niet hebben. Dat is ongemakkelijk en moet snel over zijn. We willen ook de pijn van die ander helemaal niet voelen. We zijn daar bang voor.”
Patty, jij hebt dwars tegen de maakbaarheidscultus in besloten om van het afscheidsproces rondom sterven je werk te maken.
Patty: “Toen ik na het overlijden van mijn vader als vrijwilliger in een hospice ging werken, ontdekte ik dat er heel veel zorg is voor degene in het bed, de persoon die gaat overlijden, maar dat er niet veel zorg is voor de naasten eromheen. Partners, kinderen, broers en zussen, vrienden; er gebeurt van alles in de omgeving van een terminale patiënt. Relaties staan onder druk. Een zieke kan nog gewoon heel irritant zijn, maar kan je nog wel boos zijn op iemand die gaat sterven?”
Lees het hele gesprek via Blendle. Of bestel de nieuwe Opzij nu direct online.