Column: ‘Een verkrachter op je pad’ zingen de vrouwen op pleinen in Mexico, Chili en Colombia
Door: Sheila Sitalsing
‘Een verkrachter op je pad’ zingen. ‘De smerissen, de rechters, de staat, de president. De onderdrukkende staat is een verkrachter.’ Ze staan op pleinen in Mexico, in Chili, in Colombia, en ze dansen. Er hoort een strakke choreografie bij, sommigen doen een zwarte blinddoek om. Sommigen zetten teksten op hun T-shirts, zoals ‘In Colombia worden elke dag meer dan 55 meisjes aangerand of verkracht’.
Het begon in Chili op 18 november 2019. Vrouwen van een feministische performancegroep verzamelden zich op straat en zongen hun protestlied: Un violador en tu camino. Daarna ging het rap de wereld over; eerst de Spaanstalige, en alras dook het ook op in India, in Tunesië, in de Arabische wereld, en vierde het triomfen in het Turkse parlement. Het is een aanklacht tegen onderdrukkende structuren, tegen een onderdrukkende staat die geweld tegen vrouwen niet alleen op zijn beloop laat, maar zelfs toestaat. Waardoor een verontrustend groot aantal Latijns-Amerikaanse landen boven in de lijstjes staat met landen waar vrouw zijn potentieel dodelijk is.
Femicide: 12 Latijns-Amerikaanse vrouwen per dag
Volgens de Verenigde Naties zijn twaalf Latijns-Amerikaanse vrouwen per dag slachtoffer van femicide, moord vanwege hun geslacht. Twaalf, elke dag opnieuw. Ze worden thuis doodgeslagen door hun man, ze worden verhandeld ten behoeve van de prostitutie en laten daarbij het leven, ze worden verkracht, of ze worden vermoord omdat ze actievoeren tegen het feit dat al deze misdaden tegen vrouwen veel te vaak onbestraft blijven.
Op de vraag ‘waarom daar?’ is een lang en complex antwoord mogelijk. Machocultuur, diepgewortelde ongelijke machtsstructuren, overgeërfde discriminatie van inheemse groeperingen. En vooral: endemisch geweld, dat na decennia van Koude Oorlog met de bijbehorende staatsgrepen en guerrilla-oorlogen, na de val van de Muur is doorgegaan in de vorm van bendeoorlogen, extra gevoed door de uitzichtloze ‘oorlog tegen drugs’. In zo’n geweldscultuur zijn meisjes en vrouwen het kwetsbaarst.
In het recht worden dreumesstapjes gemaakt. Zo is begin 2020 in Chili een nieuwe wet – Gabriela’s Wet – door alle volksvertegenwoordigende organen geloodst die de definitie van gendergerelateerd geweld uitbreidt. Naamgever van de wet is Gabriela Alcaíno, een zeventienjarig meisje dat samen met haar moeder door haar ex-vriend werd vermoord. Uit jaloezie.
Het is ontroerend en hartverwarmend om het revolutionaire vuur te zien, en de eensgezindheid onder de vrouwen, die tegen iets strijden dat niet abstract en ver weg is, maar hun dagelijkse realiteit is. Y la culpa no era mía, ni donde estaba, ni cómo vestía, zingen ze. ‘En het is niet mijn schuld, niet van waar ik was en niet van wat ik aan had’.
Lees meer over de staking en protesten in Mexico. Meer lezen van Opzij? Neem dan een abonnement of bestel de nieuwe editie direct online.