Googlen op wurgen: Susan Visser over De Grootste Helft
Natuurlijk, als Gooische vrouw Anouk was ze iconisch. Een echte publiekslieveling. En iedereen voelde met haar mee bij het plotselinge verlies van haar man. Ze speelde in hele uiteenlopende films als Smoorverliefd, Taped en Verliefd op Cuba. Maar Susan Visser (1965) verraste ons vorig jaar met haar deelname aan De Verleiders Female. De hilarische, maar ook schurend confronterende theatervoorstelling over feminisme in Nederland. Als we geluk hebben komt daar wellicht nog een keer een vervolg op, maar eerst staat Susan samen met Eric Corton in het theater met het intrigerende en bij vlagen ongemakkelijke echtscheidingsdrama De Grootste Helft.
In De Grootste Helft worden we geconfronteerd met een echtpaar dat elkaar niets nieuws meer te zeggen heeft en waarvan één van de twee heeft besloten samen te gaan scheiden. Maar ze moeten nog wel bespreken hoe ze de zoon hiervan op de hoogte gaan brengen. Ze hebben het ooit reuzeleuk gehad samen, maar nu komen ze niet veel verder dan snoeiharde verwijten naar elkaar. De problematiek en hun gemankeerde communicatie is heel herkenbaar, of dat nu jezelf, je ouders of je vrienden betreft. Wij waren bij een openbare repetitie van deze voorstelling. En zonder spoiler alert: wat de uitkomst ook is van hun confrontatie, we gunnen dit stel iets beters dan ze nu hebben. Een voorstelling waarin iedere waarheid twee kanten kent. We spreken Susan ’s morgens vroeg in De Meervaart, waar ze vanuit haar huis naartoe is gefietst. Daar zijn de repetities voor De Grootste Helft nog volop aan de gang. Ons gesprek boven in de verder lege foyer wordt gezellig begeleid door het enthousiaste gebrom van een stofzuiger.
Hoe ver zijn jullie? Gaat het lekker?
“We zitten nu in de vierde week van het repeteren. We eindigden week drie met een doorloop voor het creatieve team met vijf mensen extra in de zaal en dat is gelijk al heel fijn, want dan voel je toch al reacties vanuit het publiek van wat werkt en wat niet. De eerste tijd van de repetities is heel leuk, want je bent steeds dingen aan het ontdekken en aan het uitproberen. Het stuk is nieuw dus we kwamen dingen tegen die we toch hebben omgegooid, of eruit hebben gehaald, of erbij gedaan. “Aan het begin heb je zoveel vrijheid, want je bent nog aan het zoeken naar wie je personage eigenlijk is en dan ga je alle kanten besnuffelen, en dan kom je eigenlijk al doende op goede vondsten. In het begin heb je nog de vrijheid om ook heel lelijk te spelen; dan kom je ergens, dat vinden we alle drie een goede manier van werken. Ik heb ook weleens met iemand gewerkt die vanaf dag één heel erg op de klemtonen zat en hoe de zin moest klinken. Dat vind ik heel ingewikkeld. Ik geloof niet dat er maar één manier is om een scène te spelen. En in het stuk moet er een balans zijn tussen het conflict en waarom die mensen ooit met elkaar getrouwd zijn.”
Wat zijn de knelpunten?
“Het grappige was toen we het stuk voor het eerst lazen dachten we: oeh, dit is wel gevaarlijk want die mensen hebben de hele tijd ruzie, maar vervolgens ga je ermee aan de gang en dan denk je: o nee, dat is helemaal niet zo. Dan zie je dat er heel veel pijn ligt en daar komt het conflict natuurlijk vandaan. Wat ook interessant is bij dit stuk: de personages zijn Jip en Dominique, en Eric en ik wisten niet wie Jip of Dominique zou spelen, want het zijn zowel mannen- als vrouwennamen. We hadden in eerste instantie het stuk zelfs andersom gelezen, bij de tweede lezing wisselden we en toen bleek dat het allebei kon. Het grappige is toen we de doorloop deden, we aan de mensen die er waren vroegen: met wie identificeer je je? En alle mannen identificeerden zich met Erik en alle vrouwen identificeerden zich met mij. Iedereen vindt mijn personage typisch de rol van de vrouw in de relatie, terwijl we het dus net zo goed andersom hadden kunnen spelen en ik denk dat mensen dat dan ook hadden gezegd.”
Misschien ook omdat je altijd meer oog hebt voor datgene dat je gevoel bevestigt en je dan de rest niet hoort.
“Je herkent je in degene op wie je fysiek lijkt. Ik vind het heel interessant want mensen hebben zoveel aannames over wat vrouwelijk en mannelijk is. Terwijl de verschillen tussen vrouwen onderling veel groter zijn dan tussen mannen en vrouwen als groep. Mannen verschillen onderling ook enorm. In deze versie hebben wij besloten dat ik degene ben met de grootste carrière, ik maak de meeste rommel, hij ruimt het meeste op.”
Dit is een fragment, geschreven door Marianne Verhoeven, beeld door Annemieke van der Togt. Het volledige stuk staat in het oktober/november 2020 nummer van OPZIJ. Koop hier het complete nummer.