Duits woordenboek past geslacht van ‘generisch mannelijk’ aan

Het Duden-woordenboek, de Duitse Van Dale, heeft in zijn online versie van 12.000 woorden het geslacht aangepast. Waar vroeger het woord ‘Arzt’ zowel gebruikt kon worden voor mannelijke artsen als voor artsen in het algemeen, geldt dat nu niet meer: wil je weten of er een arts in de zaal is, dan moet je vragen om een Arzt of Ärztin.

duden

Het woordenboek schrijft voortaan zowel een mannelijke als een vrouwelijke versie voor veel woorden. Het generisch mannelijk, waarbij het woord van het mannelijk geslacht volstaat om zowel mannen als vrouwen aan te duiden, geldt niet meer. Dit betekent dat ‘Student’ voortaan alleen nog maar verwijst naar mannelijke studenten en dat een ‘Mieter’ een huurder van het mannelijke geslacht is.

Het idee is dat vrouwen zich meer aangesproken voelen als zij specifiek worden genoemd. In de praktijk wordt dit soms al gedaan. Zo kun je vormen als Schüler*innen tegenkomen, waarbij het zogenaamde gendersterretje in de gesproken taal een korte pauze is.

Maar net als op het gendersterretje is er ook op de ingreep van Duden veel kritiek. Tegenstanders vinden dat het grammaticaal geslacht van een zelfstandig naamwoord niets van doen heeft met het biologisch geslacht. Verschillende taalwetenschappers zien problemen. Al in 2018 schreef grammatica-expert Gisela Zifonun dat de afschaffing van het generisch mannelijk tot hiaten in de taal leidt: ‘Als ik over een schrijfster zeg dat zij een van de beste schrijfsters is, dan is dat minder lof dan wanneer ik zeg dat zij een van de beste schrijvers is.’ En wat gebeurt er met algemene uitdrukkingen als ‘naar de dokter gaan’ of ‘naar de bakker gaan’? De Duitse taalvereniging VDS is zelfs een petitie begonnen tegen de ingreep. Volgens de voorzitter Walter Kramer zet de Duden zijn status als standaardwerk op het spel.