Toni Morrison: de eerste zwarte vrouw die de Nobelprijs voor Literatuur kreeg
Met haar werk gaf auteur Toni Morrison Afro-Amerikanen in de Verenigde Staten een stem en liet ze zien hoe zij de samenleving ervaren. In 1993 ontving ze voor haar oeuvre, als eerste zwarte vrouw ooit, de Nobelprijs voor Literatuur.
Toni Morrison (18 februari 1931 – 5 augustus 2019) werd als Chloe Ardelia Wofford geboren als tweede van vier kinderen in het stadje Lorain in Ohio. Al jong kreeg ze van haar ouders de liefde mee voor verhalen en liederen uit de Afro-Amerikaane traditie. Haar vader, die werkzaam was in de scheepsbouw, had meerdere banen tegelijk om zijn gezin te onderhouden.
Morrison ontwikkelde een grote passie voor literatuur en las op jonge leeftijd klassiekers van Jane Austen, Leo Tolstoj en Gustave Flaubert. In 1949 ging ze Engels studeren aan de Howard University in Washington. Daar maakte ze voor het eerst kennis met rassensegregatie. Na haar afstuderen ging ze lesgeven. Op de universiteit ontmoet ze de Jamaicaanse architect Harold Morrison, met wie ze in 1958 trouwt. Bij hun scheiding in 1964 is Morison in verwachting van hun tweede zoon.
Morrison begint in 1965 als redacteur bij de uitgeverij Random House in New York. Ze komt er tot de conclusie dat de meeste verhalen worden verteld vanuit het oogpunt van witte personages. Zelf is ze inmiddels ook begonnen met schrijven van verhalen waarin zwarte personages centraal staan, want dat zijn juist de verhalen die zij zelf graag zou willen lezen. Als alleenstaande moeder met twee kleine kinderen staat ze ‘s ochtends voor dag en dauw op om te kunnen schrijven.
In 1969 verschijnt haar debuutroman ‘The bluest eye’ over het zwarte meisje Pecola, dat zichzelf lelijk vindt en elke avond bidt om blauwe ogen. Nadat ze door haar vader wordt verkracht verliest ze haar verstand. Na ‘The bluest eye’ verschijnen onder meer ‘Sula’, ‘Song of Solomon’ en ‘Tar Baby’. In 1987 schrijft Morisson haar beroemdste roman, ‘Beloved’, een op waarheid gebaseerd verhaal over de tot slaaf gemaakte vrouw Sethe, die haar dochter vermoordt om te voorkomen dat ook zij een leven in slavernij moet leiden. Met het boek won Morrison de Pulitzerprijs.
In 1993 kreeg ze voor haar oeuvre, als eerste zwarte vrouw, de Nobelprijs voor Literatuur. In 2012 ontving ze van Barack Obama de Presidential Medal of Freedom, de hoogste onderscheiding voor Amerikaanse burgers.