SUZE ROBERTSON (1855-1922): Beter bestreden dan genegeerd

Suze Robertson koos haar eigen weg. Als kunstenaar en later als vrouw van een kunstenaar. Haar werk is krachtig, expressief en gedurfd. Nu is er, een eeuw na haar dood, een grote overzichtstentoonstelling in Museum Panorama Mesdag. Daaruit blijkt: ze was een radicale vernieuwer.

De aanbiedingen van OPZIJ

Als je durft.. …dan slaan we je ’t boek uit handen’, dit kreeg Suze Robertson te horen toen zij op straat in Scheveningen, een schets wilde maken. Het ongestoord werken, het openlijk buiten zitten tekenen, dat was in die tijd, in 1912, voor een vrouw vrijwel onmogelijk. Robertson vond haar inspiratie op straat. Ze begon ’s morgens met een wandeling om dan vervolgens aan de slag te gaan in het atelier. Lukte het tekenen of schilderen niet, dan ging ze naar buiten, op zoek naar onderwerpen om in beeld te brengen.

Talent
oen Robertson twee jaar was overleed haar moeder. Als jongste van een gezin van negen werd ze met haar twee jaar oudere zus samen ondergebracht bij een kinderloze oom en tante in Rotterdam. In 1867 werden de meisjes naar een internaat in Wassenaar gestuurd. Hier was veel aandacht voor tekenen en muziek. Suze Robertson had talent voor tekenen en voor piano spelen. Dat laatste bleef een hobby; in tekenen besloot ze zich verder te bekwamen na haar eindexamen. Ze wilde tekenleraar worden in het middelbaar onderwijs.

Bijzonder
Dat ging in tegen de toen heersende normen. Een vrouw had de zorg voor de huishouding, de zorg voor de kinderen en moest haar man behagen. Alles wat daaraan zou bijdragen moest worden gestimuleerd. Dat een vrouw door ging studeren was bijzonder toen. Robertson was een ijverige leerling en won medailles met haar tekeningen. Vanaf 1877 geeft ze tekenles, eerst op een kostschool in Rijswijk, later op een HBS in Rotterdam. Ondertussen bleef ze lessen volgen, avondlessen aan de Rotterdamse academie. Vrouwen mochten echter niet schilderen naar naaktmodel. Toch besloot Robertson, samen met een vrouwelijke medestudent, het schilderen naar naaktmodel te volgen. De mannelijke klasgenoten stuurden daarop een open brief aan de krant: ‘Het tekenen naar het naakt model is voor het vormen van schilders en beeldhouwers onmisbaar, maar het is niet gepast dat jonge dames, gezeten tussen leerlingen en leden, in het openbaar aan zulke lessen deelnemen.’ Toch mochten de vrouwen de naaktklas blijven volgen en ook andere vrouwen werden vanaf nu, november 1878, toegelaten. Met dank aan Robertson.

Lees verder in de nieuwste OPZIJ