In de nieuwe OPZIJ: Joke Smit en de politiek
Naast haar werk als universiteitsdocente in Amsterdam, was ze een jaartje gemeenteraadslid voor de PvdA in die stad. Dat hield ze niet langer vol wegens het gebrek aan medewerking van haar mannelijke collega’s. Ze kwam tot de conclusie dat ze meer gemeen had met een feministische vrouw uit de VVD of het CDA, dan met haar mannelijke collega’s uit de PvdA. ‘Ik had daar te maken met allemaal Olie B. Bommels’, zei ze later.
DOOR Cisca Dresselhuys
Geen wonder dus dat zij vond dat vrouwen het beter in eigen kring konden zoeken en een eigen partij oprichten. “Het zal nog wel even duren, maar we moeten ernaar toewerken dat vrouwen in de politiek gaan beseffen, dat ze veel meer met elkaar gemeen hebben dan met de mannen van hun partij’.
Lijsttrekker van de Vrouwenpartij was de toen 38-jarige verpleegkundige, MVM-lid en moeder van twee kinderen Nel Roggeband-Baaij uit Zeeland. Tot haar grote verwondering werd zij als lijsttrekker gekozen. ‘Op een vergadering, waar zo’n tien vrouwen aanwezig waren en waar we ons allemaal moesten presenteren met een persoonlijk verhaal, werd ik gekozen‘, vertelt de nu 80-jarige Nel. ‘Het was totaal niet mijn bedoeling om dat te worden, wij wilden als echte feministen eigenlijk alleen maar als collectief optreden, maar van de wet moest er een lijsttrekker komen. Ik weet nog dat ik een verhaal hield aan de hand van mijn hobby’s, zoals tuinieren en bergwandelen. Er was toen al een strijd tussen de rekkelijken en de preciezen, de radicale dames moesten niets van mannen hebben en zagen ook niks in samenwerking met hen. Gek genoeg namen ze wel de manieren van mannen over, ruziemaken over futiliteiten en zich afsplitsen. Ik was niet zo’n felle, dus misschien hebben ze me daarom wel gekozen. Er kwam ruzie tussen een van de opricht-sters Lottie Schenk en de anderen, waardoor Lottie opeens niet meer bij de vergaderingen mocht zijn. Zaten wij aan de ene kant van zo’n vergaderzaal in Amersfoort en zij aan de andere kant, want ze was ondanks een verbod, toch komen opdraven. Door dit soort ruzies viel de partij na de verkiezingen uiteen. Het hielp natuurlijk ook niet dat we geen zetel gewonnen hadden. Ik ben er na een half jaar zelf ook uitgestapt’. Met de politiek heeft zij nooit meer te maken gehad. Als afgestudeerd theologe preekt ze op het moment zo’n veertig keer jaar in protestantse kerken in Zeeland en Brabant. Op een vrouw stemmen doet ze nog altijd. De laatste keer op de nummer twee van de gecombineerde PvdA/Groen Links-lijst.
Wat Joke Smit nog wél heeft meegemaakt was de persconferentie van Opzij over de oprichting van het Kamerbreed Vrouwen- overleg op 17 september 1981, ook een idee van haar. Als een Vrouwenpartij niet zou lukken, moest er eerst maar zoiets als een overleg tussen vrouwelijke Kamerleden komen, vond zij. Hedy d’ Ancona heeft haar twee dagen voor haar dood nog kunnen vertellen dat dat idee gerealiseerd zou worden. Overigens was het Opzij, dat dit overleg op poten gezet heeft. De eerste vergadering werd dan ook geleid door de toenmalige voorzitster van het Opzij-bestuur, Paula Wassen- van Schaveren, ex-Eerste kamerlid voor D66. De eerste ‘echte’ voorzitter werd
ex-CDA-kamerlid Hanske Evenhuis- van Essen. Hoeveel politieke invloed deze organisatie heeft gehad, is nooit helemaal duidelijk geworden. Sommigen zeiden, dat het vooral een gezellig-heidsclub was, waar vrouwelij-ke Kamerleden ongestoord met elkaar konden praten, ook niet onbelangrijk voor de onderlinge verhoudingen.
LEES VERDER IN OPZIJ